Afasie
Informatie voor familie en/of naasten
Uw partner, familielid of bekende heeft hersenletsel. Hierdoor zijn er problemen met de taal ontstaan. Dit noemen we afasie.
Hieronder staat informatie over:
-
wat is afasie
-
oorzaak
-
adviezen voor de communicatie
-
logopedie
-
na ontslag uit het ziekenhuis.
Afasie is een taalstoornis. Een persoon met afasie heeft moeite met taal. Bij taal denken veel mensen aan praten of lezen. Maar we doen veel meer met taal. We denken, begrijpen, ervaren emoties, onthouden en herinneren.
Mensen met afasie kunnen problemen hebben met:
- praten: iemand met afasie heeft soms moeite om op woorden te komen. Soms gebruikt hij de verkeerde woorden. Hij kan woorden verkeerd uitspreken;
- begrijpen: iemand met afasie begrijpt niet meer goed wat er gezegd wordt;
- lezen: iemand met afasie herkent letters en woorden niet goed meer. Hij kan zinnen soms niet goed begrijpen;
- schrijven: iemand met afasie weet niet meer goed hoe je letters en woorden schrijft of typt.
Niet iedereen heeft dezelfde problemen. Hoe erg de problemen zijn, verschilt per persoon.
Afasie is ingrijpend voor de persoon met afasie. Ook voor u als naaste is het ingrijpend.
De oorzaak van hersenletsel is meestal een probleem in de bloedvoorziening in de hersenen. Dit heet een beroerte, hersenbloeding, herseninfarct of hersenattaque. In medische termen wordt gesproken van een CVA. Dit staat voor Cerebro (= hersenen) Vasculair (= bloedvat) Accident (= ongeval).
Afasie kan ook ontstaan door een hersentrauma. Dit is een verwonding in de hersenen door bijvoorbeeld een (verkeers-)ongeluk, een infectie of een hersentumor.
In de hersenen liggen allerlei gebieden met verschillende functies. Bij problemen in gebieden met taalfuncties ontstaat een afasie. De gebieden die belangrijk zijn voor taal liggen bij de meeste mensen in de linkerhelft van de hersenen.
- Neem de tijd voor een gesprek. Iemand met afasie heeft vaak meer tijd nodig om iets duidelijk te maken. Heb dus geduld. Begin niet te snel met raden. Ook kan iemand meer tijd nodig hebben om het gesprek te begrijpen.
- Ga zoveel mogelijk op een rustige plek zitten.
- Maak oogcontact.
- Let niet alleen op wat iemand zegt. Let ook op de gezichtsuitdrukking, gebaren en toonhoogte van de stem.
- Spreek rustig en in korte zinnen. Benadruk de belangrijkste woorden uit een zin.
- Vraag één ding tegelijk. Dus niet: “Wil je koffie of thee?”, maar: “Wil je koffie?” en wacht het antwoord rustig af.
- Gebruik eventueel afbeeldingen of foto’s om het onderwerp duidelijk te maken.
- Stimuleer om aan te wijzen of uit te beelden.
- Het is belangrijker dat je elkaar begrijpt. Het is minder belangrijk dat woorden goed worden uitgesproken. Dus probeer niet alles te verbeteren.
- Schrijf eventueel de belangrijkste woorden uit een gesprek op.
- Controleer of je elkaar goed begrijpt.
De logopedisten binnen het Ommelander Ziekenhuis zijn betrokken bij mensen met afasie. We doen onderzoek naar het begrijpen van taal. Ook onderzoeken we het praten, lezen en schrijven.
We proberen de communicatie tussen de persoon met afasie en zijn omgeving zo makkelijk mogelijk te maken.
Meestal worden de klachten na het ontstaan van de afasie minder. Maar er blijven wel vaak klachten bestaan. Vaak en veel oefenen helpt.
Na ontslag uit het ziekenhuis hebben de meeste personen met afasie nog verdere behandeling nodig. Deze behandeling kan in een revalidatiecentrum of verpleeghuis plaatsvinden. Soms gaan mensen direct naar huis. Als er dan nog logopedie nodig is, regelen wij dat.
Of de klachten afnemen en hoe lang de behandeling duurt verschilt per persoon.
Wij vinden het belangrijk dat u goed geïnformeerd bent over de behandeling. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Aarzel dan niet om deze aan de afdeling Logopedie te stellen. U bereikt de afdeling Logopedie via telefoonnummer 088 - 066 1000 of via e-mail logopedie@ozg.nl.